Msza Wielkiej Soboty – Czytania proroctw:
1 – komentarze i modlitwy z ‚Wielki i Święty Tydzień … , wyd 1842’ (.djvu)
2 – komentarze i modlitwy z Mszału Rzymskiego podręcznego, Lwów 1935 (wydanie „3Dom”)
Teksty czytań zaczerpnięte z Biblii Wujka.
Czytanie Proroctw i święcenie wody chrzcielnej.
- Teraz rozpocznie się właściwy obrzęd liturgiczny Wielkiej Soboty. W czasach starochrześcijańskich przed poświęceniem sadzawki z wodą chrzcielną i udzieleniem chrztu dawano jeszcze ostatnie pouczenia zebranym katechumenom, odczytując im ustępy Pisma św. Starego Zakonu, zwane proroctwami, w których jest uwydatnione znaczenie wody przy stworzeniu świata i rządzeniu nim, oraz prawdy objawione, odnoszące się do mistycznego drugiego odrodzenia przez chrzest. Z tego też powodu do dziś dnia w kościołach publicznych czyta się te same proroctwa, poczem w kościołach katedralnych i parafialnych następuje święcenie wody chrzcielnej. [..]
Lekcja 1: Rdz 1,1 – 2,2
- Przez czytanie tej lekcji Kościół Ś. Przekonuje wiernych że świat nie stał się sam przez się, nie jest wiecznym, nie jest rządzony ślepym losem, owem to próżnem obłąkanego rozumu słowem, lecz że Bóg jest Stwórcą i Władcą Nieba i Ziemi; że wszystko jest stworzone wszechmocną Jego wolą; Jego potęgą zniszczone być może.
- Stworzenie świata jest symbolem nowego stworzenia czyli odkupienia , dokonanego przez Jezusa Chrystusa. Podczas tego nowego mistycznego stworzenia, podobnie jak podczas stworzenia pierwszego, Duch Boży unosi się nad wodą chrztu, światłość oddziela od się ciemności, stały ląd wiary od wód pogaństwa. Nowy Adam, Jezus Chrzystus, przywraca z powrotem raj i synostwo Boże.
1 Na początku stworzył Bóg niebo i ziemię.
2 A ziemia była pusta i próżna, i ciemności były nad głębokością, a Duch Boży unosił się nad wodami.
3 – I rzekł Bóg: ‚Niech się stanie światłość.’
4 I stała się światłość. I ujrzał Bóg światłość, że była dobra, i przedzielił światłość od ciemności.
5 I nazwał światłość Dniem, a ciemność Nocą.
6 I stał się wieczór i poranek, dzień jeden. – I rzekł Bóg: ‚Niech się stanie sklepienie między wodami i niech przedziela wody od wód.’
7 I uczynił Bóg sklepienie, i przedzielił wody, które były pod sklepieniem, od tych, które były nad sklepieniem. I stało się tak.
8 I nazwał Bóg sklepienie Niebem. I był wieczór i poranek, dzień wtóry.
9 – Potem rzekł Bóg: ‚Niech się zbiorą wody, które są pod niebem, na jedno miejsce i niech się ukaże suchy ląd!’ I stało się tak.
10 I nazwał Bóg suchy ląd Ziemią, a zebranie wód nazwał Morzem. I widział Bóg, że było dobre.
11 I rzekł: ‚Niech zrodzi ziemia ziele zielone i dające nasienie; i drzewo rodzajne owoc czyniące według rodzaju swego, w którym by nasienie jego było na ziemi.’
12 I stało. się tak. I zrodziła ziemia ziele zielone i dające nasienie według rodzaju swego ; i drzewo czyniące owoc i mające każde z nich nasienie według rodzaju swego. I widział Bóg, że było dobre.
13 I stał się wieczór i poranek, dzień trzeci.
14 – I rzekł Bóg: ‚Niech się staną światła na sklepieniu nieba i niech dzielą dzień od nocy ; i niech będą na znaki i czasy i dni i lata, aby świeciły na sklepieniu nieba, a oświecały ziemię!’
15 I stało się tak.
16 I uczynił Bóg dwa światła wielkie: światło większe, aby rządziło dniem i światło mniejsze, aby rządziło nocą, i gwiazdy.
17 I umieścił je na sklepieniu nieba, aby świeciły nad ziemią, żeby rządziły dniem i nocą, i dzieliły światłość od ciemności.
19 I widział Bóg, iż było dobre.
20 I stał się wieczór i poranek, dzień czwarty. – Rzekł też Bóg: ‚Niech wywiodą wody płazy o duszy żyjącej i ptactwo nad ziemią pod sklepieniem nieba.’
21 I stworzył Bóg wieloryby wielkie i wszelką istotę żyjącą i ruszającą się, którą wywiodły wody według rodzaju ich; i wszelkie ptactwo według rodzaju jego. I widział Bóg, iż było dobre.
22 I błogosławił im mówiąc: ‚Rośnijcie i mnóżcie się, i napełniajcie wody morskie; a ptactwo niech się mnoży na ziemi.’
23 I stał się wieczór i poranek, dzień piąty.
24 – Rzekł też Bóg: ‚Niech zrodzi ziemia istoty żyjące według ich rodzaju: bydło i płazy i zwierzęta ziemi, według ich rodzajów.’ I stało się tak.
25 I uczynił Bóg zwierzęta ziemi według rodzajów ich i bydło i wszelkie ziemiopłazy według ich rodzaju. I widział Bóg, że było dobre.
26 I rzekł: ‚Uczyńmy człowieka na obraz i na podobieństwo nasze; a niech panuje nad rybami morskimi i nad ptactwem powietrznym, i nad zwierzętami, i nad wszystką ziemią, i nad wszelkim płazem, który pełza po ziemi.’
27 I stworzył Bóg człowieka na obraz swój, na obraz Boży stworzył go, mężczyzną i niewiastą stworzył ich.
28 I błogosławił im Bóg, i rzekł: ‚Rośnijcie i mnóżcie się, i napełniajcie ziemię, a czyńcie ją sobie poddaną ; i panujcie nad rybami morskimi i nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami, które się ruszają na ziemi.’
29 I rzekł Bóg: ‚Oto dałem wam wszelkie ziele, rodzące nasienie na ziemi i wszystkie drzewa, które same w sobie mają nasienie rodzaju swego, aby wam były na pokarm;
30 i wszystkim zwierzętom ziemi, i wszystkiemu ptactwu powietrznemu i wszystkiemu, co się ruszana ziemi, i w czymkolwiek jest dusza żyjąca, aby miały co jeść.’ I stało się tak.
31 I widział Bóg wszystkie rzeczy, które był uczynił: i były bardzo dobre. I stał się wieczór i poranek, dzień szósty.
Rozdział 2: 1 Dokończone zostały tedy niebiosa i ziemia, i wszystka ich ozdoba.
2 I dokonał Bóg w dzień siódmy dzieła swego, które uczynił ; i odpoczął w dzień siódmy od wszelkiego dzieła, które sprawił.
Módlmy się … :
- Boże któryś człowieka cudownym sposobem stworzył, a cudowniej odkupił: prosimy umocnij rozum nasz przeciwko powabom grzechowym tak żebyśmy do wiecznego wesela dojść zasłużyli. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa Syna twego … Amen.
- Boże, który przedziwnym sposobem stworzyłeś człowieka i przedziwnej jeszcze odkupiłeś, daj nam z duchowego przekonania wobec ponęt grzechów pozostać nieugiętymi abyśmy zasłużyli osiągnąć radości wieczne. Przez Pana naszego … .
Lekcja 2: Rdz 5,32 – 8,21a
- Przez czytanie tej lekcji Kościół Ś. uczy wiernych że jak w czasie potopu wszyscy ludzie poginęli prócz tych którzy byli w Arce Noego; tak aby uniknąć wiecznej zguby: konieczną jest rzeczą wejść do Arki Chrystusowej którą jest Kościół Katolicki. Poza nim gdzie indziej nie ma zbawienia.
- Wody potopu były narzędziem boskiej sprawiedliwości, w przeciwnieństwie do wody chrztu, która się stała narzędziem boskiego miłosierdzia. Natomiast obydwie wody stały się grobem grzechu. Kościół, nowa arka, zbudowany przez drugiego Noego – Chrystusa, ratuje odrodzoną społeczność ludzką i zanosi ją na niebieskie wyżyny.
Rdz 5,32 Noe zaś, gdy miał pięćset lat, zrodził Sema, Chama i Jafeta.
Rdz 6,1 A gdy się ludzie poczęli rozmnażać na ziemi i zrodzili córki,
2 widząc synowie Boży córki ludzkie, iż były piękne, wzięli sobie za żony ze wszystkich, które obrali.
3 I rzekł Bóg: ‚Nie będzie trwał duch mój na wieki w człowieku, gdyż jest ciałem; i będą dni jego sto i dwadzieścia lat.’-
4 A olbrzymi byli na ziemi w owe dni ; bo gdy weszli synowie Boży do córek ludzkich, a one porodziły: ci są mocarze od wieku, mężowie sławni.-
5 A widząc Bóg, że wiele było złości ludzkiej na ziemi i wszystka myśl serca była napięta ku złemu po wszystek czas,
6 żal mu było, że uczynił człowieka na ziemi, i ruszony serdeczną boleścią wewnątrz, rzekł:
7 ‚Wygładzę człowieka, któregom stworzył, z oblicza ziemi, od człowieka aż do bydląt, od ziemiopłazu aż do ptactwa powietrznego; bo mi żal, żem je uczynił.’
8 – Noe zaś znalazł łaskę przed Panem. Te są pokolenia Noego.
9 Noe był mężem sprawiedliwym i doskonałym wśród pokoleń swoich, z Bogiem chodził.
10 I zrodził trzech synów: Sema, Chama i Jafeta.
11 Ale ziemia skaziła się przed Bogiem i napełniła się nieprawością.
12 A gdy ujrzał Bóg ziemię skażoną (bo wszelkie ciało skaziło było drogę swą na ziemi) rzekł do Noego:
13 ‚Koniec wszelkiemu ciału przyszedł przede mną; napełniona jest ziemia nieprawością od oblicza ich, a ja wytracę ich z ziemią.
14 Uczyń sobie korab z drzewa heblowanego; komórki w nim poczynisz i namażesz smołą wewnątrz i zewnątrz. A uczynisz go tak: 15 Trzysta łokci będzie długość korabia, pięćdziesiąt łokci szerokość, a trzydzieści łokci wysokość jego.
16 Okno w korabiu uczynisz, a na łokieć od szczytu uczynisz wierzch jego; drzwi w korabiu postawisz z boku ; dolne, średnie i wyższe komórki w nim poczynisz.
17 Oto ja przywiodę wody potopu na ziemię, aby wytracić wszelkie ciało, w którym jest duch żywota pod niebem. Wszystko, co jest na ziemi, zniszczeje.
18 I uczynię przymierze moje z tobą; i wnijdziesz do korabia ty i synowie twoi, żona twoja i żony synów twoich z tobą.
19 I ze wszech zwierząt wszelkiego ciała po dwoje wwiedziesz do korabia, aby zostały żywe z tobą: samca i samicę.
20 Z ptactwa według rodzaju jego, i z bydła według rodzaju jego, i ze wszystkiego ziemiopłazu według rodzaju jego: podwojgu z każdego wnijdą z tobą, aby mogły żyć.
21 Przeto weźmiesz z sobą ze wszelkich pokarmów, które jedzone być mogą, i zniesiesz do siebie ; i będą tak tobie jak i im na pokarm.’
22 I uczynił Noe wszystko, co mu Bóg przykazał.
Rdz 7,1: I rzekł Pan do niego: ‚Wnijdź ty i wszystek dom twój do korabia, bom ciebie widział sprawiedliwym przed sobą w pokoleniu tym.
2 Ze wszystkich zwierząt czystych weźmiesz po siedmioro, samca i samicę, a ze zwierząt nieczystych po dwoje samca i samicę.
3 Ale i z ptactw powietrznych po siedmioro, samca i samicę, aby zachowane było potomstwo na wszystkiej ziemi.
4 Jeszcze bowiem siedem dni, a spuszczę deszcz na ziemię przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy, i wygładzę z ziemi wszelkie stworzenie, którem uczynił.’
5 Uczynił tedy Noe wszystko, co mu Pan kazał.
6 A było mu sześćset lat, gdy wody potopu wylały na ziemię.
7 I wszedł Noe i synowie jego, żona jego i żony synów jego z nim do korabia dla wód potopu.
8 Ze zwierząt też czystych i nieczystych, i z ptactwa, i ze wszystkiego, co pełza po ziemi, po dwoje weszło do Noego w korab,
9 samiec i samica, jak był przykazał Pan Noemu.
10 A gdy minęło siedem dni, wody potopu wylały na ziemię.
11 Roku sześćsetnego żywota Noego, miesiąca wtórego, siedemnastego dnia miesiąca, przerwały się wszystkie źródła głębiny wielkiej i upusty niebieskie otworzyły się,
12 i padał deszcz na ziemię czterdzieści dni i czterdzieści nocy.
13 Tegoż dnia wszedł Noe i Sem, i Cham, i Jafet, synowie jego, żona jego i trzy żony synów jego z nimi do korabia,
14 oni i wszelki zwierz według rodzaju swego, i wszystko bydło według rodzaju swego, i wszystko co pełza po ziemi, według rodzaju swego, i wszystko latające według rodzaju swego, i wszystkie ptaki, i wszystko, co ma skrzydła,
15 weszło do Noego do korabia po dwoje ze wszystkiego ciała, w którym był dech żywota.
16 A które weszły, samiec i samica ze wszelkiego ciała weszły, jak mu Bóg przykazał; i zamknął go Pan z zewnątrz.
17 – I stał się potop przez czterdzieści dni na ziemi ; i wezbrały wody, i podniosły korab wysoko nad ziemię,
18 bardzo bowiem były wylały i wszystko napełniły na wierzchu ziemi, korab zaś pływał po wodach.
19 I wzmogły się wody bardzo nad ziemią, i okryły się wszystkie góry wysokie pod całym niebem.
20 Piętnaście łokci wyższa była woda ponad góry, które była okryła.
21 I zgładzone zostało wszelkie ciało, które się ruszało na ziemi, ptaków, bydła, zwierząt i wszystkich ziemiopłaz ów, które pełzają po ziemi;
22 wszyscy ludzie, i wszystko, w czym jest dech żywota na ziemi, pomarło.
23 I wygładził Bóg wszystko stworzenie, które było na ziemi, od człowieka aż do bydlęcia, tak ziemiopłaz jak i ptactwo powietrzne, i wygładzone zostały z ziemi; został zaś sam Noe i ci, którzy z nim byli w korabiu.
24 I opanowały wody ziemię sto i pięćdziesiąt dni.
Rdz 8,1: Wspomniawszy potem Bóg na Noego i na wszystkie zwierzęta, i na wszystkie bydlęta, które były z nim w korabiu, przywiódł wiatr na ziemię, i opadły wody.
2 I zawarły się źródła głębiny i upusty niebieskie, i wstrzymane zostały dżdże z nieba.
3 I wróciły się wody z ziemi idące i wracające się, i poczęły opadać po stu i pięćdziesięciu dniach.
4 I odpoczął korab miesiąca siódmego, dwudzieste go i siódmego dnia miesiąca na górach Armeńskich.
5 Lecz wody schodziły i opadały aż do dziesiątego miesiąca; dziesiątego bowiem miesiąca, pierwszego dnia miesiąca ukazały się wierzchy gór.
6 – A gdy minęło czterdzieści dni, otworzywszy Noe okno korabia, które był uczynił, wypuścił kruka,
7 który wychodził i nie wracał się, aż oschły wody na ziemi.
8 Wypuścił też gołębicę za nim, aby poznać, czy już ustały wody na ziemi.
9 Ona jednak nie znalazłszy, gdzie by odpoczęła jej noga, wróciła się do niego do korabia, wody bowiem były po wszystkiej ziemi. I wyciągnął rękę, a uchwyciwszy ją wniósł do korabia.
10 A poczekawszy jeszcze siedem dni następnych, powtóre wypuścił gołębicę z korabla.
11 A ona przyleciała do niego pod wieczór, niosąc gałązkę oliwy z zielonym liściem w dzióbie swym; a tak poznał Noe, że ustały wody na ziemi.
12 Poczekał jednak jeszcze siedem dni następnych, i wypuścił gołębicę, która się nie wróciła więcej do niego.
13 – A tak sześćsetnego pierwszego roku, pierwszego miesiąca, pierwszego dnia miesiąca opadły wody na ziemi; i otworzywszy Noe przykrycie korabia, spojrzał i ujrzał, że osechł wierzch ziemi.
14 Miesiąca wtórego, dwudziestego siódmego dnia miesiąca oschła ziemia.
15 Rzekł tedy Bóg do Noego mówiąc:
16 ‚Wynijdź z korabia, ty i żona twoja, synowie twoi i żony synów twoich z tobą.
17 Wszystkie zwierzęta, które są u ciebie ze wszelkiego ciała, tak w ptactwie jako i w bydlętach, i we wszelkich płazach, które pełzają po ziemi, wywiedź z sobą, a wnijdźcie na ziemię. Rośnijcie i mnóżcie się na niej.’
18 A tak wyszedł Noe i synowie jego, żona jego i żony synów jego z nim.
19 Ale i wszystkie zwierzęta, bydło i płazy, które pełzają po ziemi, według rodzaju swego, wyszły z korabia.
20 I zbudował Noe ołtarz Panu, a wziąwszy z każdego bydła i ptactwa czystego, ofiarował całopalenia na ołtarzu.
21 I poczuł Pan wonność wdzięczności, i rzekł: ‚Żadną miarą więcej nie będę przeklinał ziemi dla ludzi, zmysł bowiem i myśl serca człowieczego skłonne są do złego od młodości jego; przeto też nie pobiję więcej wszystkich istot żyjących, jakom uczynił.
Módlmy się … : O Boże, nieporuszona mocy, i wieczna światłości! Wejrzyj łaskawie na dziwną tajemnicę którą jest cały twój kościół; a dzieło zbawienia ludzkiego nieustannym rozporządzeniem skutecznej obrony racz w pokoju dokonywać; niechaj świat cały doświadczy i widzi: że poniżone wywyższasz, zastarzałe odnawiasz; i że wszystko do całości nieskażonej powraca przez tego od którego początek swój wzięło, Pana naszego Jezusa Chrystusa … Amen.
Lekcja 3: Rdz 22,1 – 19
Przez czytanie tej lekcji Kościół Święty pokazuje wiernym że wszedłwszy do kościoła Chrystusowego koniecznie trzeba prowadzić życie chrześcijańskie, być gotowym zwyciężać pokusy i cierpliwie znosić krzyże i umartwienia. Dla zachęty przedstawia im w obrazie Izaaka samego Syna Bożego , który dobrowolnie się oddał i został ofiarą, gładząc grzechy całego świata.
1 Po tych wypadkach kusił Bóg Abrahama i rzekł do niego: ‚Abrahamie, Abrahamie!’ A on odpowiedział: ‚Oto jestem!’
2 Rzekł mu: „Weźmij syna twego jednorodzonego, którego miłujesz, Izaaka, a idź do ziemi widzenia i tam go ofiarujesz na całopalenie na jednej górze, którą tobie ukażę.’
3 – Abraham tedy wstawszy ze świtem, osiodłał osła swego i wziął z sobą dwu młodzieńców i Izaaka, syna swego; a narąbawszy drew do całopalenia szedł na miejsce, na które mu Bóg rozkazał.
4 A dnia trzeciego, podniósłszy oczy, ujrzał miejsce z daleka i rzekł do sług swoich:
5 ‚Poczekajcie tu z osłem, a ja z dziecięciem tam pospieszymy, skoro zaś uczynimy pokłon, wrócimy do was.’
6 Nabrał też drew całopalenia i włożył na Izaaka, syna swego, a sam niósł w rękach ogień i miecz.
7 A gdy obaj szli razem, rzekł Izaak ojcu swemu: ‚Ojcze mój!’ A on odpowiedział: ‚Czego chcesz, synu?’ ‚Oto, rzecze, ogień i drwa, a gdzież ofiara całopalenia?’
8 A Abraham rzekł: ‚Bóg upatrzy sobie ofiarę całopalenia, synu mój.’
9 Szli tedy razem. – I przyszli na miejsce, które mu ukazał Bóg; tam zbudował ołtarz i ułożył na nim drwa, a związawszy Izaaka, syna swego, włożył go na ołtarz na stos drew.
10 I wyciągnął rękę, i porwał miecz, aby ofiarować syna swego.
11 – A oto Anioł Pański z nieba zawołał mówiąc: ‚Abrahamie, Abrahamie!’
12 A on odpowiedział: ‚Oto jestem!’ I rzekł mu: ‚Nie ściągaj ręki twej na dziecię ani mu nic nie czyń! Terazem poznał, że się boisz Boga i nie przepuściłeś jedynemu synowi twemu dla mnie.’
13 Podniósł Abraham oczy swoje i ujrzał za sobą barana, który uwiązł za rogi w cierniu ; wziął go tedy i ofiarował na całopalenie zamiast syna.
14 I nazwał imię miejsca owego: ‚Pan widzi.’ Stąd aż po dziś dzień mówią: ‚Na górze Pan ujrzy.’
15 – I zawołał Anioł Pański Abrahama powtóre z nieba, mówiąc:
16 ‚Przez siebie samego przysiągłem, mówi Pan: ponieważeś uczynił tę rzecz, a nie przepuściłeś synowi twemu jednorodzonemu dla mnie,
17 błogosławić ci będę i rozmnożę potomstwo twoje jak gwiazdy niebieskie i jak piasek, który jest na brzegu morskim; posiądzie potomstwo twoje bramy nieprzyjaciół swoich.
18 I błogosławione będą w potomstwie twoim wszystkie narody ziemi, gdyż byłeś posłuszny głosowi memu.’
19 I wrócił się Abraham do sług swoich, i poszli razem do Bersabee, i mieszkał tam.
Módlmy się … : Boże, najwyższy Ojcze wiernych, który na całym okręgu ziemskim przez wylanie łaski przysposobienia rozmnażasz Synów twojej obietnicy, a przez Wielkanocną tajemnicę czynisz Abrahama sługę twojego, jakoś zaprzysiągł, ojcem wszystkim narodów; daj ludom twoim godnie wejść do łaski powołania twojego, przez Pana naszego Jezusa Chrystusa … Amen
Lekcja 4: Wj 14,24 – 15,1
W tej lekcji jest historia przejścia Izraelitów przez morze czerwone. To co dla ludu Bożego było ocaleniem, dla nieprzyjaciół było zgubą. Ktoż tego nie przyzna, że cała ta historia jest figurą wszystkich owych triumfów jakie odniósł Kościół nad nierzyjaciółmi Jezusa Chrystusa.
Wj 14,24: I już przyszedł był czas straży porannej gdy oto wejrzawszy Pan na wojsko Egipcjan przez słup ognia i obłoku,
25 pobił wojsko ich i powywracał koła wozów, i pogrążały się w głębię. Rzekli tedy Egipcjanie: ‚Uciekajmy przed Izraelem, Pan bowiem walczy za nimi przeciwko nam!’
26 I rzekł Pan do Mojżesza: ‚Wyciągnij rękę twą na morze, żeby się wróciły wody na Egipcjan, na wozy i na jezdnych ich.’
27 A gdy wyciągnął Mojżesz rękę ku morzu, wróciło się o pierwszym świtaniu na poprzednie miejsce, a uciekających Egipcjan zaskoczyły wody i zagarnął ich Pan wpośród nawałności.
28 I wróciły się wody, i okryły wozy i jezdnych wszystkiego wojska Faraonowego, którzy goniąc weszli byli w morze; nawet i jeden z nich nie został.
29 A synowie Izraelowi szli przez pośrodek suchego morza, a wody im były jakoby murem po prawej i lewej stronie.
30 I wybawił Pan w ów dzień Izraela z ręki Egipcjan.
31 I widzieli Egipcjan martwych na brzegu morskim i rękę wielką, której użył Pan przeciwko nim, i bał się lud Pana, i uwierzyli Panu i Mojżeszowi, słudze jego.
Rdz 15,1 Śpiewał tedy Mojżesz i synowie izraelscy tę pieśń Panu, i rzekli: ‚Śpiewajmy Panu, chwalebnie bowiem uwielbiony jest: konia i jeźdźca zrzucił w morze.
Módlmy się … : Boże, którego staryżytne cuda poznajemy jak i w naszych czasach jasnieją, gdy coś jednemu narodowi z niewoli Egipskiej wybawionemu mocą twej prawicy uczynił; to i na zbawienie narodów przez wodę odrodzenia się czynisz. Spraw aby Abrahamowych synów i w Izraelską godność przemieniły się narody wszystkiego świata. Przez naszego i t.d. Amen.
Lekcja 5: Iz 54-55 (???)
Przez czytanie tego Proroctwa stawia Kościół Święty przed oczy wiernych, trwających w wierze Chrystusowej, prawidła do spełnienia jeżeli chcą naśladować swego prawodawcę i zapewnia iż odziedziczą Królestwo Niebieskie.
Iz 55,1-11:
1 Wszyscy pragnący, pójdźcie do wód, a którzy nie macie srebra, spieszcie się, kupujcie i jedzcie; chodźcie, kupujcie bez srebra i bez żadnej zamiany wino i mleko!
2 Czemu odważacie srebro nie za chleb, a pracę waszą nie za nasycenie Słuchajcie słuchając mię i jedzcie dobro, a rozkoszować się będzie w tłustości dusza wasza.
3 Nakłońcie ucha swego, a przyjdźcie do mnie; słuchajcie, a żyć będzie dusza wasza i uczynię z wami przymierze wieczne, zmiłowania Dawidowe wierne.
4 Otom go uczynił świadkiem narodów, wodzem i nauczycielem ludów.
5 Oto naród, którego nie znałeś, powołasz, a narody, które cię nie znały, pobiegną do ciebie dla Pana, Boga twego Świętego Izraelowego ,gdyż cię wsławił.
6 Szukajcie Pana, póki znaleziony być może; wzywajcie go, póki jest blisko!
7 Niech opuści grzesznik drogę swoją, a mąż nieprawy myśli swe, i niech się nawróci do Pana, a zmiłuje się nad nim, i do Boga naszego, bo hojny jest w odpuszczaniu.
8 Albowiem myśli moje nie są myślami waszymi ani drogi wasze drogami moimi, mówi Pan.
9 Bo jak niebiosa przewyższają ziemię, tak drogi moje przewyższają drogi wasze i myśli moje myśli wasze.
10 A jako zstępuje deszcz i śnieg z nieba, a tam się więcej nie wraca, ale napaja ziemię i zwilża ją i czyni, że rodzi, i daje nasienie siejącemu i chleb jedzącemu;
11 tak będzie słowo moje, które wyjdzie z ust moich: nie wróci się do mnie próżne, ale uczyni, cokolwiek chciałem, i powiedzie się mu w tym, na co je posłałem.
Módlmy się … : Wszechmogoący a wieczny Boże! rozmnażaj na cześć Imienia twojego to, coś przyrzekł mocnej wierze Ojców; a liczbę dzieci obietnicy twojej, przez święte przysposobienie powiększaj i spraw, iżby, o czym pierwsi święci nie wątpili że się spełni; to kościół twój po większej części ujrzał już dopełnionym. Przez naszego i t.d. Amen.
Lekcja 6: Bar 3
Przez czytanie tego Proroctwa Kościół Święty usiłuje nauczyć wiernych doskonałości chrześcijańskiej, jako jedynej i prawdziwej mądrości, zasadzonej na pogardzie próżności przemijającego świata.
Bar 3,9-….. :
9 Słuchaj, Izraelu, przykazań żywota, przyjmij w uszy, abyś poznał mądrość.
10 Co to jest, Izraelu, że jesteś w ziemi nieprzyjacielskiej?
11 Zestarzałeś się w cudzej ziemi, splugawiłeś się z umarłymi, zaliczony jesteś do tych, którzy zstępują do otchłani.
12 Opuściłeś źródło mądrości.
13 Bo gdybyś był chodził drogą Bożą, mieszkałbyś w pokoju wiecznym.
14 Uczże się, kędy jest mądrość, gdzie jest moc, kędy jest rozum, abyś zarazem wiedział, gdzie jest przedłużenie żywota i życie, gdzie jest światłość oczu i pokój. 15 Kto znalazł miejsce jej? albo kto wszedł do skarbców jej?
16 Gdzie są książęta narodów i którzy panują nad zwierzętami na ziemi?
17 którzy się bawią z ptakami powietrznymi,
18 którzy skarbią srebro i złoto, w którym ludzie ufają,i nie ma końca nabywania ich? którzy obrabiają srebro i trudzą się, a nie ma dojścia robót ich?
19 Wytraceni są i zstąpili do otchłani, a inni na ich miejsce powstali.
20 Młodzieńcy ujrzeli światłość i mieszkali na ziemi,
21 ale nie poznali drogi umiejętności ani nie zrozumieli ścieżek jej; i synowie ich nie przyjęli jej, od oblicza ich oddaliła się.
22 Nie słyszano o niej w ziemi Chananejskiej ani jej nie widziano w Temanie.
23 Synowie też Agary, szukający mądrości, która z ziemi jest, kupcy Merry i Temanu, i opowiadacze bajek, i szukający roztropności i rozumienia drogi mądrości nie poznali ani nie pamiętali ścieżek jej.
24 O Izraelu, jakże wielki jest dom Boga i niezmierne miejsce posiadłości Jego!
25 Wielkie jest i nie ma końca, wysokie i niezmierne.
26 Tam byli olbrzymi owi sławni, którzy byli od początku, wzrostu wielkiego, znający się na wojnie.
27 Nie tych Pan obrał i nie znaleźli drogi umiejętności, przeto poginęli.
28 A ponieważ nie mieli mądrości, poginęli dla swej nieroztropności.
29 Kto wstąpił do nieba, a dostał jej i wywiódł ją z obłoków?
30 Kto przejechał przez morze, a znalazł ją i przyniósł ją ponad złoto wyborne? 31 Nie ma, kto mógłby znać drogi jej ani kto wyszukałby ścieżki jej.
32 Ale który wszystko wie, zna ją i znalazł ją roztropnością swoją; który ziemię zgotował na wieczny czas i napełnił ją bydlętami i czworonogami;
33 który wypuszcza światłość, a idzie, i przyzwał ją, a posłuszna mu jest ze drżeniem.
34 A gwiazdy dały światłość na strażach swoich i radowały się; wezwane są, i rzekły:
35 „Oto jesteśmy!” i świeciły z radością temu, który je stworzył.
36 Ten to jest Bóg nasz, i nikt inny nie liczy się obok niego.
37 Ten wynalazł wszystką drogę umiejętności i podał ją Jakubowi, słudze swemu, Izraelowi, miłemu swemu.
38 Potem na ziemi był widziany i z ludźmi obcował.
Módlmy się … : Boże, który Kościół twój powołaniem narodów zawsze pomnażasz: racz łaskawie tych, których wodą chrztu obmywasz, nieustanną obroną twoją ochraniać. Przez naszego i t.d. Amen.
Lekcja 7: Ez 37,…
Przez czytanie tej lekcji Kościół Swięty wiernych upewnia o powszechnym zmartwychwstaniu ciał a więc i o nieśmiertelności życia w wieczności. Dla osiągnięcia zaś szczęśliwego żywota należy skarbić cnoty a gardzić wszystkim tym co nas wiedzie do występku; chociażby takie postępowanie miało nas przywieść do utraty życia.
Ez 37,1-14:
1 Stała się nade mną ręka Pańska, i wyprowadził mię w duchu Pańskim, i postawił mię wpośród pola, które było pełne kości.
2 I obwiódł mię po nich wokoło, a było ich bardzo wiele na polu i bardzo suche.
3 I rzekł do mnie: „Synu człowieczy, mniemasz, że żyć będą te kości ?” I rzekłem: „Panie, Boże ty wiesz”
4 I rzekł do mnie : „Prorokuj o tych kościach i powiesz im : Kości suche, słuchajcie słowa Pańskiego !
5 To mówi Pan Bóg tym kościom : Oto ja wpuszczę w was ducha, i żyć będziecie.
6 I dam na was ścięgna, i uczynię, że porośnie na was mięso, a powlokę was skórą i dam wam ducha, i żyć będziecie, a poznacie, żem ja Pan.”
7 I prorokowałem, jak mi był rozkazał, i stał się szum, gdym ja prorokował, a oto poruszenie i przystąpiły kości do kości, każda do stawu swego.
8 I ujrzałem, a oto wstąpiły na nie ścięgna i ciało, i rozciągnęła się na nich skóra po wierzchu, ale ducha nie miały.
9 I rzekł do mnie : „Prorokuj do ducha, prorokuj, synu człowieczy, i powiesz do ducha: To mówi Pan Bóg: Od czterech wiatrów przyjdź, duchu, i tchnij na tych pobitych, a niech ożyją.”
10 I prorokowałem, jak mi był rozkazał, i przyszedł w nie duch, i ożyły, i stanęły na nogach swych, wojsko wielkie bardzo wielce.
11 I rzekł do mnie : „Synu człowieczy, kości te wszystkie to dom Izraelski. Oni mówią: „Wyschły kości nasze i zginęła nadzieja nasza, i jesteśmy odcięci.”
12 Przeto prorokuj i mów do nich : To mówi Pan Bóg : Oto ja otworzę groby wasze i wywiodę was z grobów waszych, ludu mój, i wwiodę was do ziemi Izraelskiej.
13 A poznacie, żem ja Pan, gdy otworzę groby wasze, i wywiodę was z grobów waszych, ludu mój,
14 i gdy dam ducha mego w was, i gdy wam dam odpocząć w ziemi waszej ; a poznacie, że ja, Pan, powiedziałem i uczyniłem, mówi Pan Bóg.”
Módlmy się … : Boże, który obydwu testamentów wyrokami nauczasz nas obchodzić uroczystość wielkanocnej tajemnicy: daj nam zrozumieć miłosierdzie twoje, ażebyśmy z przyjętych teraźniejszych darów twoich, byli stałymi w oczekiwaniu przyszłych. Przez naszego i t.d. Amen.
Lekcja 8: Iz 4,1-6
W tym proroctwie wskazuje Kościół Święty owe siedem Darów Ducha Świętego czyli siedem głównych cnót które na Chrzcie udzielają się wiernemu, obmywając go od hańby i zatracenia grzechowego. Według wykładu św. Hieronima ów mąż jedyny i cudowny, owoc Pański, jest Jezus Chrystus. Niewiasty zaś są to dusze chrześcijańskie, pokalane grzechem i proszące Boskiego Oblubieńca aby swą świętością ich oczyścił i ozdobił: za to obiecują mu trudy, majętność i wierność.
Iz 4,1-6:
1 I uchwyci siedem niewiast męża jednego w ów dzień mówiąc: „Chleb swój jeść będziemy i odzieniem swym przyodziewać się będziemy, tylko niech będzie nazwane imię twoje nad nami, odejmij sromotę naszą!”
2 W ów dzień będzie płód Pański w wielmożności i chwale, a owoc ziemi wyniosły, i radość tym, którzy będą zbawieni z Izraela.
3 I będzie: wszelki, który pozostanie w Syjonie, i kto się ostoi w Jeruzalem, świętym go nazwą, każdego, który jest zapisany na życie w Jeruzalem.
4 Gdy obmyje Pan plugastwa córek Syjonu, a krew Jeruzalem wymyje spośród niego w duchu sądu i w duchu zapalenia,
5 stworzy Pan nad wszystkim miejscem góry Syjon i gdzie wzywany był, obłok we dnie a dym i światło ognia pałającego w nocy, bo nad wszystką chwałą będzie osłona.
6 I będzie przybytek na zasłonę we dnie od gorąca, a na ubezpieczenie i na skrycie od wichru i od deszczu.
Potem wierni śpiewają pieśń następną, dziękując Bogu, iż zaszczepił ich w winnicy, którą jest kościół, otoczył murem, to jest: obroną łaski swojej, obwarował okopem, to jest: bojaźnią Boską; wzniósł pomiędzy nimi wieżę najmocniejszą, to jest: Zbawcę Jezusa Chrystusa, do którego wołamy z kościołem: bądź nam wieżą męstwa; na koniec wydźwignął prasę jak do ciśnienia wina: ów krzyż zbawienia, dla naśladowania którego powinniśmy w cierpliwości i nasze umartwienia.
Pieśń: Winnica udziałana (stworzona?) jest ukochanemu na placu siły, na miejscu najżyźniejszym.
Otoczył ją murem i okopem i nasadził winnicę Sorek (*Ojca pokolenia świętych) i wybudował w jej środku wieżę.
I urządził w niej winną prasę. Winnica albowiem Pana Zastępów, dom jest Izraela.
Módlmy się … : Boże, który wszystkim synom kościoła twego przez głosy Proroków świętych, objawiłeś się na wszelkim miejscu panowania twego, dobrym siewcą i wybranych latorośli rolnikiem; daj ludom twoim, które u ciebie są winnicami i zbożem, aby za wycięciem ostu i ciernia, stały się godnymi do przyniesienia owocu obwitego. Przez naszego i t.d. Amen.
Lekcja 9: Wj 12,1-11
Przez czytanie tego Proroctwa Kościół Święty wraża w serca wiernych ową zbawienną tajemnicę, iż pod Izraelskiego Wielkanocnego Baranka był zapowiedziany prawdziwy Boski Baranek, krwią swoją gładzący grzechy całego świata; i że nie próżno zabroniło prawo Izraelitom łamać kości wielkanocnego Baranka, ale aby udowodnili Proroctwo o Chrystusie Panu, względem męki Jego, któremu pomimo rozkazu Piłata, wydanego na prośbę żydów, aby złamano golenie, nie skruszono i najmniejszej kości, lecz włócznią otworzono bok i Przenajświętsze Serce Jego, aby ujrzeli ukrzyżowanego Pana którzy go ukrzyżowali.
Wj 12,1-11:
1 Rzekł też Pan do Mojżesza i Aarona w ziemi egipskiej:
2 ‚Ten miesiąc będzie wam początkiem miesięcy; pierwszym będzie między miesiącami roku.
3 – Mówcie do wszystkiego zgromadzenia synów Izraelowych i powiedzcie im: Dziesiątego dnia tego miesiąca niech weźmie każdy baranka według rodzin i domów swoich.
4 A jeśli mniejsza jest liczba, niżby dosyć było do zjedzenia baranka, weźmie sąsiada swego, który mieszka blisko domu jego, wedle; liczby dusz, których by dosyć było do zjedzenia baranka.
5 A baranek będzie bez zmazy, samczyk, roczny; wedle tegoż przepisu możecie wziąć i koziołka.
6 I będziecie go chować aż do czternastego dnia miesiąca tego, i ofiaruje go wszystko zgromadzenie synów Izraelowych ku wieczorowi.
7 I wezmą nieco z krwi jego, i położą na oba podwoje i na naprożniki domów, w których go będą pożywać.
8 I będą jeść mięso jego owej nocy, ogniem pieczone, i przaśne chleby z polną sałatą.
9 Nie będziecie z niego jeść nic surowego ani warzonego w wodzie, ale tylko pieczone ogniem; głowę z nogami jego i z trzewiami zjecie.
10 I nie zostanie z niego nic do poranku; jeśli co zostanie, ogniem spalicie.
11 A tak go pożywać będziecie: Biodra swe opaszecie, a obuwie będziecie mieć na nogach, trzymając kije w rękach, i będziecie jeść spiesznie, bo jest Faze (to jest przejście) Pańskie.
Módlmy się … : Wszechmogący a przedwieczny Boże, który w rozporządzeniu wszystkich dzieł twoich przecudownym jesteś, spraw, by odkupieni przez ciebie zrozumieli, iż nie tak to było dzieło twoje zacniejsze kiedyś na początku świat stworzył, jako gdy na końcu wieków Pascha nasza Jezus Chrystus za nas ofiarowany był. Który z Tobą żyje …. Amen.
Lekcja 10: Jonasza 3,1-10
W tym proroctwie wskazuje wiernym Kościół Święty konieczność szczerej i ścisłej pokuty gdy po Chrzcie Świętym przez dopuszczenie się znowu grzechu utraciliśmy łaskę Boską.
Jn 3,1-10:
1 I stało się słowo Pańskie do Jonasza po wtóre, mówiąc:
2 „Wstań, a idź do Niniwy, miasta wielkiego, i przepowiadaj w nim przepowiadanie, które ja mówię do ciebie.”
3 I wstał Jonasz, i poszedł do Niniwy według słowa Pańskiego; a Niniwa było to miasto wielkie na trzy dni chodu.
4 I począł Jonasz wchodzić do miasta, ile mógł ujść dnia jednego, i wołał mówiąc : „Jeszeze czterdzieści dni, a Niniwa będzie zburzo na.”
4 – I uwierzyli mężowie Niniwici w Boga, i zapowiedzieli post, i oblekli się w wory od największego aż do najmniejszego.
5 I przyszło słowo do króla Niniwy, i wstał ze stolicy swej, i zrzucił z siebie odzienie swoje, a oblekł się w wór i usiadł w popiele.
7 I obwołał, i kazał mówić w Niniwie z ust króla i książąt jego rzekąc: „Ludzie i bydło, woły i owcc niech nic nie jedzą, i niech im nie dają jeść, i wody niech nie piją.
8 A niech się okryją worami ludzie i bydło, i niech wołają do Pana mocno, a niech się nawróci mąż od drogi swej złej i od nieprawości, która jest w ręku ich. 9 Kto wie, czy się nie zwróci i nie zlituje się Bóg, i nie odwróci się od zapalezywości gniewu swego, i nie zginiemy ?”
10 I ujrzał Bóg uczynki ich, że się nawrócili od drogi swej złej; i zlitował się Bóg nad złem, którym był zagroził, że im uczyni, i nie uczynił.
Módlmy się … : Boże, który różne narody przez wyznawanie Imienia twego w jedno połączyłeś: daj nam i chęć i moc wykonać to, co rozkazujesz: żeby lud wezwany do szczęśliwej wieczności, miał jedną wiarę w umyśle i jedną pobożność w uczynkach. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa … Amen.
Lekcja 11: ..
Przez czytanie tego proroctwa Kościół Święty pokazuje wiernym iż człowiekowi należy koniecznie mieć i znać prawo Boskie; a więc i wypełniać je aby nie zostać obwinionym o krnąbrość i niewierność przeciw Bogu.
Pwt ?? Proroctwo – przekleństwo Mojżesza … … …
Módlmy się …: O Boże, wielkości pokornych i męstwo sprawiedliwych! który przez świętego Mojżesza sługę twego, w tym celu chciałeś wyuczyć lud twój odśpiewywania świętej pieśni twojej; ażeby owo powtarzanie prawa, było także i naszym prawidłem: wzbudź potęgę twoją w całym mnóstwie usprawiedliwionych narodów, i obdarz nas radością, łagodząc przestrach: ażeby po zgładzeniu wszystkich grzechów przez twoje przebaczenie: to co było ogłoszone na pomstę, obróciło się im na zbawienie. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa … Amen.
Lekcja 12: Dn 3,1-24
Przez czytanie tego proroctwa Kościół Święty naucza wiernych iż koniecznym jest obowiązkiem chrześcijanina śmiało i publicznie wyznawać prawdziwą wiarę nie bojąc się utraty życia i wszystkiego co tylko doczesność stanowi.
Dn 3,1-24
1 Nabuchodonozor król uczynił bałwana złotego, na wysokość sześćdziesiąt łokci, a na szerokość sześć łokci, i postawił go na polu Dura prowincji babilońskiej.
2 A tak król Nabuchodonozor posłał, aby zebrano przednich panów, urzędników i sędziów, książąt i tyranów, i starostów, i wszystkich przełożonych krain, aby się zeszli na poświęcenie bałwana, którego był postawił król Nabuchodonozor.
3 Wtedy się zgromadzili przedniejsi panowie, urzędnicy i sędziowie, książęta i tyrani i przedni ludzie, którzy byli we władzy ustanowieni, i wszyscy przedniejsi z krain, aby wziąć udział w poświęceniu bałwana, którego był wzniósł król Nabuchodonozor. I stali przed bałwanem, którego był postawił król Nabuchodonozor.
4 A woźny wołał mocno: „Wam mówię, ludom, narodom i językom:
5 W godzinie, w której usłyszycie głos trąby i piszczałki i cytry, fletni i harfy, i symfonału, i wszelakiej muzyki, padłszy pokłońcie się bałwanowi złotemu, którego postawił król Nabuchodonozor.
6 A kto by nie upadł i nie pokłonił się, ten w tej samej godzinie będzie wrzucony w piec ognia pałającego.”
7 Potem tedy, skoro usłyszały wszystkie narody głos trąby, piszczałki i cytry, fletni i harfy, i symfonału, i wszelakiej muzyki, upadłszy wszystkie narody, pokolenia i języki, pokłoniły się bałwanowi złotemu, którego postawił król Nabuchodonozor.
8 Lecz zaraz w tym samym czasie przystąpiwszy mężowie chaldejscy oskarżyli Żydów
9 i rzekli Nabuchodonozorowi królowi: „Królu, żyj na wieki!
10 Ty, królu, dałeś wyrok, aby każdy człowiek, który by usłyszał głos trąby, piszczałki i cytry, fletni i harfy, i symfonału, i wszelakiej muzyki, upadł i pokłonił się posągowi złotemu;
11 a kto by nie upadł i nie pokłonił się, żeby był wrzucony w piec ognia gorejące go.
12 Są tedy mężowie Żydzi, których ustanowiłeś nad sprawami krainy babilońskiej, Sydrach, Misach i Abdenago; ci mężowie wzgardzili, królu, wyrokiem twoim, bogom twym nie służą i bałwanowi złotemu, którego postawiłeś, nie kłaniają się.” –
13 Wtedy Nabuchodonozor w zapalczywości i w gniewie rozkazał, aby byli przywiedzeni Sydrach, Misach i Abdenago; których wnet przywiedziono przed oblicze króla.
14 I odezwał się Nabuchodonozor król i rzekł im: „czy to prawda, Sydrachu, Misachu i Abdenago, że bogom moim nie służycie i bałwanowi złotemu, którego postawiłem, nie kłaniacie się?
15 Przeto teraz, jeśli jesteście gotowi, którejkolwiek godziny usłyszycie głos trąby, piszczałki, cytry, fletni i harfy, symfonału i wszelakiej muzyki, padnijcie i pokłońcie się bałwanowi, którego uczyniłem; a jeśli się nie pokłonicie, tej samej godziny będziecie wrzuceni w piec ognia gorejącego; a któryż jest bóg, który was wyrwie z ręki mojej”
16 Odpowiadając Sydrach, Misach i Abdenago, rzekli królowi Nabuchodonozorowi: „Nie trzeba nam w tej rzeczy odpowiadać tobie.
17 Bo oto Bóg nasz, któremu służymy, może nas wyrwać z pieca ognia pałającego i z rąk twoich, o królu, wybawić.
18 A jeśliby nie chciał, niech będzie wiadomo tobie, królu, że bogom twoim nie służymy i bałwanowi złotemu, którego wystawiłeś, nie kłaniamy się.”
19 Wtedy Nabuchodonozor zawrzał gniewem i wygląd twarzy jego zmienił się przeciw Sydrachowi, Misachowi i Abdenagowi, i rozkazał, żeby rozpalono piec siedemkroć więcej, niźli był zwyczaj palić.
20 A mężom co mocniejszym z wojska swego rozkazał, aby związawszy nogi Sydracha, Misacha i Abdenaga, wrzucili ich w piec ognia gorejącego.
21 I natychmiast owi mężowie związani z ubraniami swymi i z tiarami, i obuwiem, i szatami wrzuceni zostali w środek pieca ognia pałającego,
22 bo rozkaz królewski przynaglał; a piec był bardzo rozpalony. Lecz mężów owych, którzy byli wrzucili Sydracha, Misacha i Abdenaga, zabił płomień ognia. A ci trzej mężowie, to jest Sydrach, Misach i Abdenago wpadli w środek pieca ognia pałającego związani.
24 I chodzili wpośród płomienia chwaląc Boga i błogosławiąc Panu.
Módlmy się … : Wszechmogący przedwieczny Boże, jedyna nadziejo świata, któryś przez przepowiadanie Proroków twoich, teraźniejszych czasów tajemnice nam objawił: racz przebłagany przymnożyć ludu twojego żądania, gdyż w każdym wiernych, nie skądinąd, tylko z twojego natchnienia, wzrost wszelkich cnót pochodzi. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa … Amen.
Poświęcenie wody …..
Na podstawie:
WIELKI I ŚWIĘTY TYDZIEŃ WEDŁUG OBRZĄDKU ŚWIĘTEGO RZYMSKO-KATOLICKIEGO KOŚCIOŁA (strony 456-494)
https://www.ultramontes.pl/wielki_i_swiety_tydzien_wilno_1843.htm